اجتماعی

 [اسرار حواسّ پنجگانه‏]

{ امام صادق(علیه السلام) به مفضل میفرماید:}

وقتى که هیچ عضو دیگرى براى دیدگان جایى مناسب نبود بى‏تردید، «سر» بهترین جایگاه حواس انسان و همانند خانه و صومعه آنهاست.

براى انسان پنج حسّ آفریده شد تا پنج محسوس را درک نماید و از درک چیزى از محسوسات عاجز نماند. دیده آفریده شد تا رنگها و صورتها را دریابد.

اگر صورتها و رنگها بودند ولى دیدگانى براى دیدنشان نمى‏بود چه سودى داشتند؟

گوش آفریده شد تا صداها را بشنود. اگر صدایى بود و گوش نبود، نیازى به آن نبود.

دیگر حسها نیز این گونه است.

به عکس آن نیز صادق است، اگر دیده‏اى بود امام صورت و رنگى نبود، چه معنى داشت و یا اگر گوش بود ولى صدایى نبود گوش به چه کار مى‏آمد؟

بنگر که چگونه تقدیر شده که هر کدام چیزى را دریابند. براى هر حسّ، محسوسى است و هر محسوس، حسّى دارد که آن را ادراک مى‏کند. با این همه، چیزهایى در میان حسّ و محسوس قرار گرفته که تنها از طریق آنها، حس صورت مى‏پذیرد؛ مانند نور و هوا. اگر نورى که رنگ و صورت را براى دیده عیان کند نبود دیده آن را ادراک نمى‏کرد و نمى‏دید. اگر هوایى نبود که امواج صدا را به گوش برساند گوش نیز آن را ادراک نمى‏نمود.

آیا بر کسى که در آنچه شرح دادم، مانند آفرینش خاص حواس و محسوسات و رابطه آنها و نیز دیگر لوازم ادراک و حس، نیک تأمل و اندیشه کند پوشیده مى‏ماند که این اعمال حکیمانه جز نتیجه هدف، تقدیر و تدبیر از جانب خداوند لطیف و خبیر نیست؟

شگفتیهاى آفرینش-ترجمه توحید مفضل     ص : 56

منبع: 2taii.mihanblog.com/page/5